Η οροσειρά του Ταυγέτου συνδέεται με την αρχαία ελληνική μυθολογία και πήρε την ονομασία της από την Ταϋγέτη, μία από τις επτά Ατλαντίδες ή Πλειάδες, κόρες του Άτλαντα και της Πλειόνης. Σύμφωνα με άλλη παραλλαγή του μύθου, η Ταϋγέτη φέρεται ως σύζυγος του Λακεδαίμονα, και ως μητέρα του Ευρώτα.
Στα βυζαντινά χρόνια, η οροσειρά αναφέρεται με την ονομασία Πενταδάκτυλος, εξ αιτίας των πέντε κορυφών του. Κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας επικράτησε η ονομασία Ζυγός του Μελιγού, από το σλαβικό φύλο των Μελιγγών οι οποίοι, μαζί με τους επίσης σλαβόφωνους Εζερίτες, κατοικούσαν εκεί.
Στα χρόνια της Επανάστασης του 1821, η οροσειρά λεγόταν “Αγιολιάς ο μακρυνός”, από το μεγάλο μήκος της οροσειράς, μέχρι τελικά που ξαναπήρε το αρχαίο όνομα, Ταΰγετος. Από τους Έλληνες ναυτικούς που λαμβάνουν την κορφή του σε διοπτεύσεις ονομάζεται “βουνό της Μάνης”.
Η οροσειρά του Ταΰγετου έχει μήκος 115 χιλιόμετρα, μέγιστο πλάτος 30 χιλιόμετρα και έκταση 2.500 τετραγωνικά χιλιόμετρα, η οποία συγκροτείται από τέσσερα κύρια τμήματα:
α)τον Βόρειο (προς την Μεγαλόπολη), β) τον Μέσο Ανατολικό (προς την Σπάρτη), γ) τον Δυτικό και δ) τον Νότιο Ταΰγετο που σχηματίχει τη χερσόνησο της Μάνης η οποία και καταλήγει στο Ακρωτήριο Ταίναρο.
Η υψηλότερη κορυφή του ονομάζεται Αγιολιάς ή Προφήτης Ηλίας, έχει ύψος 2.407 μ. και βρίσκεται στο ανώτερο μέρος της τοποθεσίας που ονομάζεται Πυραμίδα, λόγω του χαρακτηριστικού σχήματος της.
Ο Ταΰγετος, αποτελείται κυρίως από ασβεστόλιθους και μάρμαρο ενώ είναι αρκετά πλούσιος σε νερά. Το κλίμα του είναι γενικά ηπειρωτικό, με μεγάλες χιονοπτώσεις κατά την διάρκεια τού χειμώνα. Το μεγαλύτερο μέρος του καλύπτεται από έλατα και μαυρόπευκα, ενώ έχει μεγάλο αριθμό ρεμάτων και μικρών ποταμών.
Παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία χλωρίδας και πανίδας λόγω της μεγάλης του έκτασης με 25 αποκλειστικά ενδημικά είδη, ενώ αποτελεί πέρασμα για τα μεταναστευτικά πουλιά.
Ο Ταΰγετος, όπως και τα περισσότερα όρη τής Ελλάδας, αντιμετωπίζει οικολογικά προβλήματα όπως αλόγιστη υλοτόμηση, πυρκαγιές, εκχερσώσεις και υπερβόσκηση που εμπόδισαν την φυσική αναγέννηση των δασών του, αλλά και τις λατομικές δραστηριότητες, τα έργα οδοποιίας και την αυθαίρετη δόμηση που αλλάζουν ανεπανόρθωτα το περιβάλλον του.
Στις πλαγιές τού Ταϋγέτου βρίσκονται πολυάριθμα μικρά χωριά με ιδιαίτερο τοπικό χρώμα και λειτουργεί ορειβατικό καταφύγιο σε ύψος 1.600 μέτρων.
